مقدمه منظر و سیمای شهری در پوستۀ ظاهری و بیرونی عناصر تشکیل دهندۀ شهر، یکی از شاخص های نقد و قضاوت کیفیت شهری به شمار می رود. کیفیت بصری و کالبدی فضاهای شهری به مثابۀ محلی برای حضور شهروندان، تأثیر بسزایی در ارتقای سرزندگی و تعلق خاطر در محیط دارد. در این بین نظم و تناسبات در اجزای تشکیل دهندۀ جداره ها و نماهای شهری، موجب افزایش این کیفیت در میادین شهری می شود. نظم و هماهنگی در عین گوناگونیِ ساختاری، می تواند در ایجاد هویت های بصری و کالبدی جداره های شهری نیز مؤثر واقع شود. این تأثیر به واسطۀ تکرار اصول طراحی و ریشه دار بودن قواعدی همچون تناسبات و هندسۀ به کاررفته در بناهای تاریخی آن بستر تقویت می شود. به دیگر سخن، پیوند چهرۀ فضاهای نوساخته در شهرهای معاصر با هویت کالبدی موجود در بدنۀ تاریخی مکان های دارای اصالت، نیازمند خوانش قواعد، تدابیر و انتظام کالبدی کارا و مناسب آن هاست. این موضوع می تواند با تداعی و تکرار تناسبات به کار رفته در سطوح با هویت، در جداره های جدید، بسترهای خوانا، متنوع و زیبا را پدید آورد، میدان امام خمینی(ره) (میدان توپخانه) به عنوان یکی از میادین مهم و باسابقۀ شهری ـ حکومتی در تهران، ازجمله نمونه های حائز اهمیت در این عرصه بوده که با وجود تغییرات متعدد در سیر تاریخی خود (دورۀ ناصری تا پهلوی دوم)، از مشترکات زیادی در طراحی استفاده کرده است. به این ترتیب، پژوهش حاضر با تأکید بر بررسی تغییرات و تحولات رخ داده در جریان های معماری ایران در گذار از دوران قاجار ناصری تا عصر حاضر، الگو و تناسبات هندسی موجود در جداره های این میدان را مقایسه می کند. این روند ضمن شناسایی عناصر مشترک و تکرار پذیر در تحولاتِ شکلی بدنۀ میدان، می تواند معرف راهکارهایی در طراحی های معاصر نیز باشد.مواد و روش هاپژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی - توسعه ای بوده و از لحاظ ماهیتی نیز در رستۀ تحقیقات آمیخته (کمّی – کیفی) و وابسته به راهبرد تفسیری - تاریخی جای می گیرد. سامانۀ جست و جوگر این تحقیق با توجه به وابستگی به کمیت طول و تناسبات از جنبۀ کمّی و جهت شناسایی محتوای تأثیرگذار بر نما از جنبۀ کیفی برخوردار بوده است. به همین دلیل، می توان بیان کرد که پژوهش حاضر ماهیتی آمیخته داشته که به جهت تأکید بیشتر بر تناسبات در مقایسه با عوامل تأثیرگذار اصلی، وجه کمّی بر وجه کیفی ارجحیت دارد. درخور یادآوری است که پردازش رویکرد تفسیری - تاریخی ابتدا بر پایۀ اعتبار اسناد تصویری و برداشت شده از میدان به عنوان قراین معرف و استنباطی و در ادامه به کمک اسناد ثانویه و مشاهدات میدانی از وضعیت حال، جهت تقویت روایی تحقیق، بهره برده است. در این راستا برای نمایش تناسبات هندسی در هر سه دورۀ تاریخی میدان، روش هایی ترسیمی برای تحلیل داده ها و نسبت های محاسباتی استفاده شده است. این موضوع با ترسیم نماها در گام نخست، مقایسۀ تناسبات اضلاع در جزئیات تشکیل دهندۀ جداره با تناسبات ایرانی - اسلامی و نمایش فراوانی هر یک از تناسبات در گام پایانی صورت گرفته است.یافته هادر دورۀ اول (عهد ناصری)، بیشترین تناسبات به کاررفته در هندسۀ اصلی نماها و همچنین، بازشوهای موجود در آن، به ترتیب مربوط به اعداد 1√، 5√ و 7√ بوده است. پیرامون تناسبات به کاررفته در بناهای شاخص هر جداره مانند دروازۀ خیابان باب همایون و خیابان ناصری در نمای جنوبی میدان نیز می توان بیان کرد که عدد 2√ و یا 1/414 به وفور در سطح نما یافت می شود. علاوه بر این، نمای منتسب به بانک شاهی در جدارۀ شرقی میدان نیز دارای تناسب 3√ بوده که خود جز تناسبات ایرانی ـ اسلامی محسوب می شود.در دورۀ دوم (پهلوی اول)، فراوانی تناسبات طلایی معماری ایرانی یعنی 3√ و 2√ افزایش چشمگیر داشته و این موضوع در تغییرات و تحولات روی داده در بناهای اطراف میدان در سیر گذار از دوران قاجار به پهلوی اول مشهود است. اگرچه در ساختارِ ظاهریِ جداره های سازندۀ میدان که متشکل از ساختمان های شهرداری و مخابرات در جداره های شمالی و جنوبی و بانک شاهی در جدارۀ شرقی بوده؛ جزئیاتی از معماری و فرهنگ غربی ریشه دوانیده است، ولی اصول هندسی و نسبت های ایرانی ـ اسلامی به مثابه نمودهایی معرف هویت و اصالت میدان همچنان حفظ شده اند. درخور یادآوری است که ساختمان نظمیه دارای تناسبات 1√ و 5√ بوده و این تناسبات در ساختمان بانک شاهی به رغم برخورداری از تغییرات و تحولات کالبدی و فرمی عمده، به صورت پیشین خود یعنی عدد 5√ بوده است. همچنین در ساختمان مخابرات نیز تناسب عدد 7√ غالب بوده که به موجب آن می توان تبیین کرد؛ در دورۀ پهلوی اول تناسبات موجود در نمای بناهای پیرامون میدان همگی متأثر از تناسبات ایرانی- اسلامی و بر پایۀ اعداد اصمّ بوده است.در دورۀ سوم (پهلوی دوم)، اکثریت خطوط و عناصر به کاررفته در سطح نما بدون هیچ گونه تناسب مشخص و دلیل منطقی و گاه به صورت اتفاقی بروز یافته است، که نشان از ورود جریانی فاقد هویت و اعتبار فرهنگی به معماری میدان دارد. با نگاهی به معماری دورۀ سوم میدان توپخانه که مصادف با اواخر دوران پهلوی دوم و اوایل انقلاب اسلامی نیز هست، می توان دریافت که به جهت ورود جریان مدرنیسم و پیامدهای ناشی از آن، مقولۀ تناسبات و روابط هندسی در معماری بناها به تدریج تقلیل یافته است. البته وجود بناهای باقی مانده از دوران قبل تا حدودی نسبت های قبلی را نمایش می دهد.نتیجه گیریبر اساس آنچه که بیان شد، روشن است که مقولۀ تناسبات و روابط هندسی ازجمله مهم ترین عوامل شکل دهنده به جداره های میادین شهری بوده که علاوه بر تعریف هویت و اصالت فضاهای شهری، بر کیفیت محیطی و بصری آن نیز تأثیرگذار بوده است. از این رو خوانش هویت کالبدی میدان امام خمینی(ره) تنها با اتکا بر انتظام کالبدی و هماهنگی موجود در جداره های آن امکان می پذیرد. در حقیقت نظم و تناسبات به کاررفته در نمای ساختمان های پیرامونی معرف هریک از دوران تاریخی میدان است. اگرچه در ادوار تاریخی، تغییرات و تحولات بسیاری ناشی از دگرش های کارکردی و زمانی در جداره های میدان ایجاد شده است، ولی استمرار تاریخی ماندگاری ابنیه، اثر شاخص و معناداری را نمایش دهد و تا چند دهه استمرار یابد.آنچه در ساختار جداره های بناهای پیرامونی میدان در دوره های اول (قاجار ناصری) و دوم (پهلوی دوم) واضح و مشخص است، نشان دهندۀ وجود یک نظام تناسباتی مشخص در تمامی بخش های نما است. ریشه و منشأ این نظم و انسجام در بدنه های سازندۀ میادین شهری را می توان در ساختار ذهنی معماران و استادکاران آن روزگاران جست، عاملی که در معماری بناهای دوره های بعدی میدان به تدریج به فراموشی سپرده شد.نتایج نشان می دهند تناسبات ایرانی ـ اسلامی 1√ (مربع گون)، 2√، 3√ و 5√ در اجزای و کلیت ساختار نماهای چهار طرف هر سه دورۀ تاریخی میدان امام خمینی(ره) به شکل متنوع و پراکنده ای دیده می شوند. این انتظام و هماهنگی در دوره های اول و دوم به ترتیب با بیشترین و متنوع ترین ترکیبات همراه بوده، اما در دورۀ سوم، به واسطۀ «تغییر الگوی ساخت وساز» و «افزایش ارتفاع جداره های پیرامونی» به مرور از رونق کمتری برخوردار است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

در سیستم های کاربردی، گراف ها با دامنه وسیعی از راس ها وجود دارند و یال ها به سرعت زیادی در قالب جریان گراف تولید می شوند. یکی از مسایل موجود در جریان های گراف سنگین که به صورت لحظه ای وارد می شوند پیدا کردن زیرگراف های پرتکرار است. خلاصه های جریان مبتنی بر طرح، مانند count-min، اطلاعات گره های پرتکرار را با دقت قابل قبولی نگهداری می کنند ولی ساختار گراف اصلی را از دست می دهند. از بین این روش ها، gMatrix ساختاری می باشد که مشخصات گراف اصلی را نیز حفظ می کند. این روش از توابع درهم ساز مختلف، برای ذخیره ی خلاصه ی جریان گراف استفاده کرده و به کمک این توابع و معکوس آنها، زیرگراف های پرتکرار را به دست می آورد. به دلیل داشتن حجم کمتر از جریان اصلی، gMatrix معمولا به پرس و جوها با دقت بالایی پاسخ نمی دهد. همچنین این روش از مشکل مرتبه ی زمانی بالا در پاسخ به پرس و جو ها هم رنج می برد. در این مقاله روش جدیدی ارایه شده است که به ازای هزینه ی کم حافظه ی مصرفی، زمان پاسخگویی به پرس و جو زیرگراف پرتکرار را به صورت چشم گیری کاهش می دهد. همچنین الگوریتم ارایه شده با افزایش استقلال بین توابع در هم سازی با استفاده از روش شباهت برداری کساین، احتمال برخورد عناصر در هم سازی شده را کاهش می دهد. نتایج آزمایشات تجربی که به زبان C++ پیاده سازی شده است و بر روی داده های شبکه اجتماعی فرندستر اجرا شده است، نشان می دهد که روش پیشنهادی برای یافتن زیرگراف های پرتکرار پیچیدگی زمانی و دقت یافتن این زیر گراف ها را بهبود می بخشد.

پایگاه داده تحلیلی منبعی برای ذخیره سازی داده های تاریخی جهت تحلیل است. به طورمعمول زمان پاسخ به پرس و جوهای تحلیلی، زمانی طولانی است. استفاده از دید به جای دسترسی مستقیم به پایگاه داده، سرعت پاسخ گویی را بهبود می دهد. راه کارهای مختلفی برای ذخیره سازی دید وجود دارد؛ که مناسب ترین راهکار برای ذخیره سازی دید، ذخیره ‍ سازی دیدهای پراستفاده و پرکاربرد است. پرس وجوهایی که درقبل مورد استفاده پایگاه داده تحلیلی بود ه اند، حاوی اطلاعات مهمی هستند که به احتمال زیاد در آینده نیز مورد استفاده خواهند بود. این مقاله، الگوریتمی برای ذخیره سازی دیدهای پرکاربرد ارائه می دهد. این الگوریتم با استفاده از پرس وجوهای قبلی، دیدهای پرکاربرد را یافته و آن ها را ذخیره می کند. این دیدها توانایی پاسخ گویی را به بسیاری از پرس وجوهایی که در آینده اتفاق خواهند افتاد، دارند. روش پیشنهادی این مقاله از الگوریتم Index-BittableFI برای یافتن دیدهای پرتکرار استفاده کرده است که باعث بهبود روش های قبلی و کاهش زمان پاسخ به پرس وجوها شده است. آزمایش های انجام شده نشان می دهند که الگوریتم پیشنهادی از لحاظ زمانی نسبت به الگوریتم های قبلی 23 درصد و از لحاظ فضای ذخیره سازی 50 درصد بهبود داشته است.

در سال های اخیر فراگیر شدن استفاده از ابزارهای ثبت موقعیت مکانی، امکان تولید خطوط سیر هندسی با استفاده از مسیرهای حرکت کاربران را فراهم ساخته است. بدین ترتیب می توان علاوه بر هندسه و شکل مسیر، هدف کاربران از انجام سفر و فعالیت های مرتبط با آن را مورد توجه قرار داد. در این راستا خط سیر فعالیت کاربر که بیانگر توالی فعالیت های بازدید شده می باشد، در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از محققین بوده است. از جمله مهمترین موضوعات مرتبط را می توان شناسایی الگوهای پرتکرار کاربر به منظور پیش بینی فعالیت بعدی ذکر کرد. عمده مطالعات پیشین تنها با تمرکز بر داده های یک کاربر است که این دسته از مطالعات، الگوهای پرتکرار ارائه شده فعالیت های قبلی را در نظر نمی گیرند. برای این منظور در این مقاله روشی پیشنهاد شده است تا پس از کدگذاری فعالیت ها و تشکیل ماتریس توالی آن ها، الگوهای پرتکرار را با استفاده از خطوط سیر تمام کاربران و در نظر گرفتن فعالیت های قبلی شناسایی نماید. همچنین روش پیشنهادی، قابلیت شناسایی الگوهای پرتکرار را برای مبدأ، مقصد و یا یک فعالیت پربازدید ارائه می نماید. پس از پیاده سازی بر روی داده های اخذ شده از تعداد 106 کاربر در دانشگاه ام آی تی، نتایج روش پیشنهادی با دو روش بر مبنای ساختار درختی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بیانگر میانگین 60 درصدی کاهش زمان محاسبات برای تشکیل پایگاه داده مرتبط و افزایش 50/17 درصدی در پیش بینی صحیح می باشد.